نامگذاری صداهای فارسی

 نامگذاری صداهای فارسی 

الفبای فارسی از نظر شکل وارتباط آن با صدا،دارای مشخّصات زیر است :

1-  حروفی که هر کدام فقط یک صدادارند . (علامت واحد درمقابل صدای واحد )

( ب ، پ ، ج ، چ ، خ ، د ،ر ، ژ ، ش ، ف ، ک ، گ ، ل ، م ، ن )

2- حروفی که چند شکل از آن ها صدای یکسانی دارند (چند علامت در مقابل یک صدا )

( ت ، ط )- ( ث ، س ، ص )- ( ح ، ه )- ( ذ ، ز ، ض ، ظ )- ( ع ، ء )- ( غ ، ق )

3-حروفی که بر عکس دسته ی دوم هر یک از آن ها در مقابل چند صدا قرار می گیرند .(یک علامت در مقابل چند صدا ) . که شامل حروف زیر است .

( و ، ه ، ی )  برای مثا ل :

 حرف « و » :

درکلمات : گاو ، ورزش ( صدای صامت « و » )

درکلمات : دود ، گردو ( صدای مصوت « او » )

درکلمات : خوش ، خود ( صدای مصوت « -ُ » )

درکلمات :  نو ، جو ( صدای مصوت مرکب « - َو » )

درکلمات :  خویش ، خواهش (صدایی نداردو خوانده نمی شود .)

 حرف « ه » :

درکلمات : ماه ، کوه ( صدای صامت « هِ » )

درکلمات : خانه ، میوه ( صدای مصوت « اِ )

 حرف « ی » :

درکلمات : سیب ،  قوری (صدای مصوت « ای » )

درکلمات : یک ، سایه (صدای صامت «ی » )

 نامگذاری صداهای فارسی جهت تدریس :

نکته ی بسیار مهم ( 1 ) :

هر هجا ( بخش ) همیشه دارای یک مصوّت است واین مصوّت نیز لزومآً صدای دوم هجا است ، به عبارت دیگر در زبان فارسی آنچه ما ، درآغازهجا به عنوان مصوت می بینیم در اصل با یک همزه شروع می شود وسپس مصوت نوشته می شود .

 

نکته بسیار مهم ( 2 ) :

برای سهولت تدریس وآموزش آسان مصوت ها ، در کلاس اول ابتدایی و(کلاً درمقطع ابتدایی ) همزه ی اول هجا یا بخش نادیده گرفته می شود و مصوت ها ی آن برای دانش آموزان گفته می شود وازهمین خاصّه نیز برای نامگذاری مصوت ها استفاده می شود.

 - نامگذاری مصوت ها :

الف ) مصوت های دو شکلی  : (  اَ ،آ ، اُ ، او )

- « اَ» دارای دو شکل است   :   « اَ  »  اوّل    « -َ » غیراوّل یا( دوم )  مثا ل : اَنار- دَر

- « آ» دارای دو شکل است   :  «  آ »  اوّل    « ا » غیراوّل یا( دوم ) مثا ل : آ ب – بار

- « اُ» دارای دو شکل است   :  «  اُ »  اوّل    « -ُ » غیراوّل یا( دوم )  مثا ل : اُتاق - بُز

- « او » دارای دو شکل است   : «  او »  اوّل  « و » غیراوّل یا( دوم ) مثا ل : او – جارو

 ب ) مصوت های چهار شکلی  : ( اِ ، ای )

- « اِ » دارای چهار شکل است   :   « اِ  »  اوّل    « -ِ » غیراوّل یا( دوم )   « ﻪ »آخر چسبان  « ه » آخرتنها    مثا ل : اِمام ، دِل ، خانه ، کوزه

- - « ای » دارای چهار شکل است   :   « اﯾ » اوّل  « ﯾ» وسط   « ی »آخر « ای » آخرتنها    مثا ل : ایران ، سیب ، بازی ، خانه ای

 2- نامگذاری صامت ها :

- الف ) یک شکلی ها که عبارتند از : ( د ، ذ ، ر ، ز ، ژ ، ط ، ظ ، و ) که هر جای کلمه بیاید به همین شکل نوشته می شود .

- ب ) دو شکلی ها به « آخر» و«غیر آخر» نامگذاری می شوند.اگر در آخرکلمه بیایندشکل « آخر »واگردراوّل یاوسط کلمه بیایند،شکل «غیرآخر» نوشته می شوندکه شامل بیست حرف زیر است :

( ﺒ ،ب –ﭙ ، پ- ﮅ ت –ڎ ث - ﺠ ج –ﭼ چ – ﺤ ح – ﺧ خ – ﺴ  س – ﺷ  ش – ﺼ  ص – ﺿ ض – ﻓ  ف – ﻗ ق- ﻛ ک- - ﮔ گ – ﻠ ل – ﻤ  م – ﻨ  ن – ﻳ ی )

- ج ) چهار شکلی ها که شامل سه حرف ( ع ، غ ، ه )است که به «غیرآخر»و «وسط» و « آخر چسبان» و « آخرتنها » نامگذاری می شوند:

            غیر آخر          وسط            آخرچسبان          آخرتنها

             ﻋ                   ﻌ                   ﻊ                  ﻉ

             ﻏ                   ﻐ                   ﻎ                  ﻍ

             ﻫ                   ﻬ                    ﻪ                  ه

 

 شتهیه شده از وبلاگ پیک آموز