درس پژوهی را چگونه آغاز کنیم

 

چگونه باید آغاز کنیم؟

برای اعضای گروه مفید است که در جلسه‌ای توجیهی درباره "درس‌پژوهی"، یا در مطالعه‌ای در این باره شرکت (مشارکت) کنند. در حال حاضر، برنامه‌های ویدیویی متعددی برای ارائه در این جلسات تهیه شده است. گروهی که مایل است در یک دوره درس‌پژوهی کار کند باید برنامه‌ای را برای دیدارهای خود برای مدت چهار تا شش هفته تنظیم کند و تاریخی را برای تدریس درس در نظر بگیرد.

چه نوع پشتیبانی و حمایت‌هایی لازم است؟

مسلماً گروه نیازمند راهنمایی فردی آگاه (باتجربه) و مطلع در "درس‌پژوهی" است. همچنین، از آنجا که گروه با سؤال‌هایی درباره محتوا درگیر است، به همکاری یک متخصص محتوا به عنوان ناظر نیازمند است. بسیار مهم است که سازماندهی طوری انجام شود که همه اعضای گروه به هنگام تدریس درس، مشاهده‌گر، تدریس باشند. برای ارائه گزارش‌ها نیز، مکانی باید در نظر گرفته شود

 

 

 تبیین مساله و انتخاب موضوع

دانش آموزان در درک کدام مباحث و دروس مشکل دارند ؟

 

 

یافتن روشی برای انتقال یک مفهوم جدید در کلاس درس

 

 

یک سوال جزیی ( بهبود فهم دانش آموزان از چگونگی جمع کردن کسرهایی با مخرج های نامساوی )

الزامات تبیین مساله

o طرح مبانی نظری موضوع 

o بهره گیری از یافته های پژوهشی

o توجه به ویژگی ها و شرایط خاص مساله

 

 

برنامه ریزی درس پژوهی

 اهداف

o ضرورت و اهمیت پرداختن به موضوع (از طریق درس پژوهی)

o کاربردهای عملی و نظری

• o تهیه و تدوین الگوی طرح درس (مبتنی بر روشهای فعال تدریس)

   

• o تعیین اعضای گروه (5نفر)وظایف و مسئولیت ها و نقش هریک

   

• o امکانات مورد نیاز برای مجری درس ،زمان انجام ،فیلمبردار،تعیین دبیر تیم و...

   

• o تهیه طرح درس توسط گروه

   

• آموزش درس( بر اساس برنامه و طرح درس تنظیم شده انجام گردد)

   

• o تعیین تاریخ تدریس ، نشستن معلمان هنگام تدریس در عقب کلاس

   

• o انجام فیلمبرداری توسط یک نفر

   

• o یک نفر تدریس معلم را بر اساس طرح درس تعیین شده نظارت می کند.

   

• o یک نفر واکنش ها ، عملکرد دانش آموزان را زیر نظر دارد و ضمن تهیه گزارش میزان علاقه و فعالیت های آنان را زیر نظر دارد.
•  ارزشیابی تدریس و بازتاب تاثیر آن در برنامه ریزی مجدد درس

   

• o اظهار نظر معلم مجری طرح درس در مورد تدریس خود ،بیان نظر خود درباره ی چگونگی اجرای درس و مسائل عمده آن

   

• o بعد معلمان عضو گروه با دیدی انتقادی درباره ی قسمت هایی از درس که از نظر آنان مشکل داشته حرف می زنند.

   

• o تمرکز بر درس است نه معلمی که آنرا آموزش داده

   

• o درس محصول گروه است و همه اعضا در مورد نتیجه برنامه خود احساس مسئولیت می کنند و در واقع از خود انتقاد می کنند.

   

• o دبیر تیم تمام نقطه نظرات را یادداشت می کند.

   

•  تجدید نظر در تدریس

   

• o معلمان گروه درس پژوهی با توجه به مشاهدات و بازخوردها در درس تجدیدنظر می کنند(مواد آموزشی ، فعالیت ها، سوال ها و . .

   

• o یک سوال اساسی چگونه می توان برنامه را بهتر اجرا کرد ؟

   

• o با توجه به مشاهدات و یادداشت های معلمان ، واکنش های دانش آموزان و نظرات معلم مجری ،در طرح درس تجدید نظر می شود.

   

• o ممکن است ( روش تدریس ،فعالیت ها ، سوال ها، مسائل مطرح شده ، مواد و رسانه انتخاب شده یا همه اجزای درس ) تغییر کند تا در دور بعد تدریس نتایج بهتری عاید شود.

- آموزش درس تجدید نظر شده

• o درس تجدید نظر شده یک بار دیگر با رفع نواقص و بر اساس اصلاحات انجام شده تدریس می گردد .

   

• oتدریس نهایی

  این تدریس ممکن است توسط همان معلم و در همان کلاس یا توسط یکی دیگر از اعضای گروه و در همان کلاس یا در مکانی دیگر تدریس شود.

• o در این مرحله اعضای شورای معلمان در تدریس حضور دارند .(ممکن است تعداد معلمان و اعضای گروه بیشتر از دانش آموزان باشد.(

  ارزشیابی و باز اندیشی

• o سوال این مرحله از درس پژوهی که در جلسه مطرح می شود . چه چیزی از درس پژوهی و اجرای آن آموخته شد ؟

• o یادگیری و فهم دانش آموزان و مساله ای که به خاطر آن پژوهش انجام شد در این مرحله بررسی می شود و تیم از خود می پرسند تا چه اندازه خوب عمل کردیم. بطور کلی میزان تحقق اهداف بیان می شود .

• o در این مرحله ممکن است از افرادی مانند معلمان مجرب ، مولفان کتب درسی ، اساتید دانشگاه ، انجمن های علمی مرتبط با موضوع درس پژوهی دعوت به عمل آید. همه اعضای شورای معلمان به همراه یک فرد متخصص خارج از مدرسه تدریس را نقد و بررسی و تغییراتی پیشنهاد می کنند.

• سهیم شدن در نتایج و دستاوردها

• o نوشتن گزارش پایانی (تشریح فرایند درس پژوهی و یافته ها همراه با مستندات ، گزارش ها ، فیلم ها ، عکس ها ، صورت جلسات ، نقطه نظرات معلمان و دانش آموزان و اولیا)

  o بازدیدهای افراد متخصص و مسئولین .

• o بازدیدهای معلمان از مدارس یکدیگر .

• o تبادل تجربیات .